خلاصه کلیدی مقاله
سوال
آیا بیماران تحت درمان با ضدانعقاد خوراکی مستقیم (DOAC) در مقایسه با درمان ضدپلاکتی، خطر بیشتری برای خونریزی داخل جمجمه‌ای (ICH) دارند؟
یافته‌ها
این مرور سیستماتیک و متاآنالیز شامل ۹ مطالعه تصادفی‌سازی‌شده با ۴۵٬۴۹۴ شرکت‌کننده نشان داد که خطر خونریزی داخل جمجمه‌ای بین مصرف‌کنندگان DOAC و درمان تک‌عاملی ضدپلاکتی تفاوت معنی‌داری ندارد.
معنی
این یافته‌ها ایمنی DOAC را در مقایسه با درمان ضدپلاکتی از نظر خطر ICH تأیید می‌کند و بر پایبندی به دستورالعمل‌های فعلی فیبریلاسیون دهلیزی تأکید می‌نماید.
شرح مقاله
اهمیت
در بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی، پزشکان اغلب به جای ضدانعقاد خوراکی، درمان ضدپلاکتی تجویز می‌کنند که ممکن است به دلیل نگرانی از خطر بالاتر خونریزی داخل جمجمه‌ای با DOACها باشد، هرچند که این داروها برای پیشگیری از سکته مغزی مؤثرتر هستند.
هدف
بررسی ارتباط درمان با DOAC در مقایسه با درمان تک‌عاملی ضدپلاکتی با افزایش خطر خونریزی داخل جمجمه‌ای و خونریزی عمده.
طراحی، تنظیم و شرکت‌کنندگان
جستجوی سیستماتیک در پایگاه‌های داده PubMed و Embase از ابتدا تا ۷ فوریه ۲۰۲۴ انجام شد. مطالعات تصادفی‌سازی‌شده‌ای که DOAC را با درمان تک‌عاملی ضدپلاکتی مقایسه کرده بودند، وارد شدند. مطالعات با پیگیری کمتر از ۳۰ روز یا حجم نمونه کمتر از ۲۰۰ نفر حذف شدند. مطالعات طبق دستورالعمل PRISMA بررسی شدند و داده‌ها به‌طور مستقل توسط دو محقق استخراج شدند. برای تحلیل، از مدل متاآنالیز اثرات تصادفی استفاده شد.
نتایج اصلی و معیارها
نتیجه اصلی وقوع خونریزی داخل جمجمه‌ای بود.
نتایج
۹ مطالعه تصادفی‌سازی‌شده با ۴۵٬۴۹۴ شرکت‌کننده شامل شدند. مصرف DOAC در مقایسه با درمان ضدپلاکتی با خطر بیشتری برای خونریزی داخل جمجمه‌ای همراه نبود (۰.۵۵٪ در مقابل ۰.۴۸٪ طی میانگین پیگیری ۱۷.۱ ماه؛ نسبت شانس [OR]: ۱.۱۵؛ فاصله اطمینان ۹۵٪ [CI]: ۰.۷۱-۱.۸۸). با این حال، ناهمگنی میان مطالعات وجود داشت (I² = ۵۳.۷٪).
تحلیل بر اساس نوع داروی DOAC نتایج زیر را نشان داد:
- ریواروکسابان: OR: ۲.۰۹ (۹۵٪ CI: ۱.۲۰-۳.۶۴)
- دابیگاتران: OR: ۱.۰۰ (۹۵٪ CI: ۰.۶۱-۱.۶۴)
- آپیکسابان: OR: ۰.۷۲ (۹۵٪ CI: ۰.۴۴-۱.۱۷)
به‌طور کلی، درمان با DOAC با خطر بالاتری از خونریزی عمده در مقایسه با درمان ضدپلاکتی همراه بود (۲.۴۱٪ در مقابل ۱.۷۶٪؛ OR: ۱.۳۹؛ ۹۵٪ CI: ۱.۰۷-۱.۸۰). این خطر برای هر داروی DOAC به شرح زیر بود:
آپیکسابان: OR: ۱.۰۹ (۹۵٪ CI: ۰.۷۳-۱.۶۳)
ریواروکسابان: OR: ۱.۹۱ (۹۵٪ CI: ۱.۲۲-۳.۰۰)
دابیگاتران: OR: ۱.۲۱ (۹۵٪ CI: ۰.۸۶-۱.۶۹)
بحث و نتیجه گیری
در این مرور سیستماتیک و متاآنالیز، درمان با DOAC با خطر بیشتری از خونریزی داخل جمجمه‌ای نسبت به درمان ضدپلاکتی همراه نبود، اما خطر خونریزی عمده بالاتر بود. این یافته‌ها ایمنی DOAC را از نظر خطر خونریزی داخل جمجمه‌ای تأیید می‌کند و بر اهمیت پایبندی به دستورالعمل‌های فعلی فیبریلاسیون دهلیزی تأکید دارد.
*جهت مطالعه جزییات بیشتر مقاله، به رفرنس اصلی در زیر مراجعه نمایید.
